مصوت های (حروف صدادار) زبان ترکی آذربایجانی
همانطور که می دانید هدف از درج این سری از مطالب، آشنایی با نحوه ی صحیح نوشتن و خواندن زبان ترکی آذربایجانیست؛ لذا در هر پست سعی میکنیم مطالب طولانی نباشند و به یک یا دو نکته اشاره خواهیم داشت تا حجم زیاد مطلب و ضیق وقت مانع از توجه و دقت نظر خوانندگان عزیز نگردد.
در شماره ی قبلی با حروف بعنوان اولین ابزار زبان آشنا شدیم. در این شماره ، نگاهی عمیق تر به مصوت های (حروف صدادار) 9 گانه آن خواهیم داشت زیرا این مصوتها هستند که کلمات را به صدا درمی آورند!
ما در زبان فارسی، 6 حرف صدادار داریم که شامل اَ، اِ، اُ و آ، ای، او هستند ولی این حروف صدادار در زبان ترکی 9 تاست.
مصوتهای نهگانه زبان ترکی آذربایجانی از دو نگاه به دو گروه تقسیم می شوند : 1- مصوت های راست یا گرد ، 2- مصوتهای ضخیم (ستبر) یا نازک. که بصورت زیر هم در جداول زیر آورده شده است.
مصوتهای راست ( دوداقلانمایان سسلیلر) |
|
قالین (ضخیم/ستبر) |
اینجه (نازک) |
آ (A): آل، آلاجاق، آلاجاقلیلار |
اَ یا اه(a): اَمهک، اَل |
ای (I): قیز، قیرمیزی، قیزاران |
ائ (E): ائل، ائلچی |
|
ای (i): ایچهری، ایش، دیش |
مصوتهای گرد ( دوداقلانان سسلیلر) |
|
قالین (ضخیم/ستبر) |
اینجه (نازک) |
اُ یا او(O): اُغلان، یا اوغلان |
اؤ(Ö): اؤلکه، اؤزگه، کؤلگه |
او (U): اوجالار، اوداجاق |
او (Ü): اوزوم، اوزهرریک |
منابع:
- دیلیمیزین ساده قیرامئری.حسن راشدی، انتشارات اندیشه نو،چاپ دوم 1387
- بئله اوخو، بئله یاز-نگاهی تازه به گرامر و شیوه نگارش زببان ترکی.علی محمد بیانی،نشر اختر،چاپ سوم1393
سایر مطالب:
آنا دیلینده یازیب اوخویاق (بیرینجی بولوم)
لینک کوتاه: khalkhalim.com/f7e3a